Jak pomóc podopiecznemu lub komuś z najbliższego otoczenia, gdy dostanie zawału serca albo nagłego krwawienia? Warto zapoznać się zawczasu z właściwymi drogami działania, niż w pośpiechu nerwowo szukać informacji gdy taka sytuacja nam się przytrafi.
Pierwsza pomoc w zawale serca i problemach krążeniowych
Na problemy z funkcjonowaniem układu sercowo-naczyniowego mogą mieć wpływ różne przyczyny:
- Brak tlenu w ciele z powodu problemów z oddychaniem lub zatrzymania oddechu
- Prąd elektryczny w ciele w wyniku porażenia prądem
- Krwotok
Jednak najczęstszą chorobą serca jest zawał mięśnia sercowego, w którym tętnica wieńcowa (tj. naczynie krwionośne do zaopatrzenia w tlen) zostaje zablokowana. Zawał serca może przydarzyć się ludziom w każdym wieku. Istnieją jednak czynniki ryzyka, które znacznie zwiększają ryzyko choroby u niektórych osób:
- Brak ćwiczeń fizycznych, nadwaga i złe odżywianie
- Nadciśnienie
- Palenie
Gdy tylko serce powoduje problemy, należy zachować wysoki poziom czujności. Serce jest motorem ludzkiego życia. Jeśli mięsień sercowy zawodzi i nie zostaną podjęte odpowiednie środki zaradcze, poszkodowany umiera w ciągu kilku minut.
Rozpoznanie:
- Silny ból, często promieniujący w kierunku lewego ramienia
- Niepokój i panika
- Blada, lekko niebieskawa cera
- Ucisk w klatce piersiowej
- Obfite pocenie się
- Osłabienie
Ocena sytuacji:
- Jak ciężkie są objawy zawału serca? Czy istnieje ryzyko całkowitego zatrzymania krążenia (utrata przytomności, brak oddechu)?
- Czy osoba poszkodowana ma obcisłe ubranie, które w razie potrzeby można rozpiąć lub zdjąć?
- Czy są jakieś dodatkowe obrażenia, którymi należy się zająć?
Działanie:
- Zwróć się do poszkodowanego i sprawdź czy swobodnie oddycha
- Wykonaj połączenie alarmowe w celu wezwania karetki pogotowia
- Ułóż osobę poszkodowaną w stabilnej pozycji z uniesioną górną częścią ciała
- Rozluźnij ciasne ubranie poszkodowanego (zdejmij krawat, rozepnij koszulę/bluzkę, zdejmij kurtkę)
- Uspokajaj poszkodowanego i kontroluj jego oddychanie
W przypadku zawału serca osoba udzielająca pierwszej pomocy kontroluje funkcje życiowe poszkodowanego, aby zapobiec zatrzymaniu krążenia. W razie zatrzymania krążenia należy natychmiast rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.
Pierwsza pomoc w krwawieniu
Obfite krwawienie w większości przypadków oznacza stan zagrażający nie tylko zdrowiu, ale też życiu. U osoby dorosłej utrata 1 litra krwi powoduje realne zagrożenie życia. Zasadniczo jednak nie ma znaczenia, jak duża jest rana – zawsze należy ją opatrzyć.
Krwawienie należy opatrzyć nie tylko z powodu utraty krwi, ale także w celu zapobiegania dostania się zarazków do otwartej rany.
Rozpoznanie:
- Gdy poszkodowany jest w pozycji leżącej, to krew często gromadzi się w tak zwanej „kałuży krwi”
- Znajdź wylot rany
Ocena sytuacji:
- Co jest przyczyną powstania rany?
– wypadek
– rana cięta
– złamanie
– porażenie prądem
- Jak mocne jest krwawienie?
– słabe, np. przy otarciach
– umiarkowane, np. w wyniku rany ciętej
– silne, np. z powodu amputacji
Działania:
- Zwróć się do poszkodowanego
- Sprawdź czy oddycha
- Zidentyfikuj rodzaj rany
- Ułóż poszkodowanego w bezpiecznej pozycji
- Zwolnij dopływ krwi do rany (np. w przypadku rany na ramieniu lub nodze – unieś ramię lub nogę)
- Wykonaj połączenie alarmowe w celu wezwania karetki pogotowia
- Zdezynfekuj i okryj ranę sterylnym materiałem (np. okład, gaza)
- Zabezpiecz opatrunek (np. bandażem, plastrem samoprzylepnym)
- Utrzymuj ciepłotę ciała
- Uspokajaj poszkodowanego i kontroluj jego oddychanie
Bandaż uciskowy jest nakładany na bardzo mocno krwawiącą ranę. Aby zapobiec poważnej utracie krwi, aby tym samym zapobiec wstrząsowi, przed wykonaniem połączenia alarmowego należy założyć opatrunek uciskowy!
Podczas opatrywania ran ogólną zasadą jest, że opatrunek na ranę powinien być większy niż sama rana oraz sterylny (tzn. wolny od zarazków), aby zapobiec infekcjom i stanom zapalnym!
