Gdy myślimy o seniorach, najczęściej wyobrażamy sobie kogoś w okularach – zauważa Darya Darkovich, specjalizująca się w opiece senioralnej w ramach firmy Bravecare. Czy to oznacza, że każda babcia i każdy dziadek muszą nosić okulary, by dobrze widzieć?
Jak starzeje się nasz wzrok i jak o niego zadbać, by móc jak najdłużej korzystać z tego ważnego zmysłu? Z okazji Światowego Dnia Optometrii i na specjalne zaproszenie Bravecare – firmy specjalizującej się, przyglądamy się kwestii wzroku seniorów wraz ze znanym specjalistą w tym obszarze Olafem Tabaczyńskim.
W jaki sposób starzeje się wzrok?
Proces starzenia się wzroku zasadniczo jest procesem nie do zatrzymania. Narząd wzroku starzeje się wraz z naszym ciałem. Każdy z nas przechodzi przez te procesy w sposób indywidualny, w związku z tym zmiany, jakie zachodzą w naszym organizmie, dotyczą nas w różnej skali. Starzejący się wzrok jest bardziej narażony na choroby, a do najpopularniejszych z nich należą: jaskra pierwotna, zwyrodnienie plamki żółtej, czyli AMD, retinopatia cukrzycowa oraz zaćma. Zmianami wiążącymi się z procesem starzenia się wzroku i ciała jest np. opadająca powieka. Nieco bardziej już zwiotczałe mięśnie sprawiają, że nacisk powięzi na budowę oka może odkształcać cały układ narządu wzrokowego, szczególnie w przedniej części. To powoduje wykrzywienie soczewek i zmianę wartości, które chcemy kompensować.
Na pewno warto zwrócić uwagę na to, że proces starzenia się wzroku wiąże się z ograniczoną produkcją łez, a nawilżenie naszego oka z czasem ulega zmniejszeniu, aż do pełnego zaniku, również poprzez zanik tkanki tłuszczowej w oczodole. To może skutkować zapadaniem się gałki ocznej. Warto zwrócić uwagę, że z czasem w naszym układzie nerwowym budowy oka włókna w obrębie hipokampu zanikają i to powoduje, że przepływ informacji potrafi się dynamicznie zmniejszać. W związku z tym warto zwrócić uwagę, że procesy rozciągnięte w czasie przebiegają w sposób bardzo indywidualny i nie każdy z nas będzie miał styczność z takimi schorzeniami. Warto pamiętać, że bardzo często tego typu
zmiany można opóźnić, a przede wszystkim na początku trzeba je zdiagnozować i uświadomić sobie, że one w ogóle istnieją.
Czy w starszym wieku wizyty u okulisty powinny być regularne?
Regularność wizyt, dotycząca najczęściej okulistyki, jest wyznaczana przez lekarza i wiąże się z leczeniem narządu wzrokowego, wynikającym z zaistniałych chorób, infekcji lub zmian, które wymagają wsparcia medycznego.
Czy osoby starsze mogą zamiennie używać szkieł kontaktowych?
Wraz z wiekiem narząd wzroku zmienia się, nasza twardówka najczęściej jest odwodniona oraz odkładają się na niej lipidy. Spojówka traci swoje komórki śluzowe, a jej naczynia stają się coraz bardziej kruche i skłonne do pękania, a rogówka bardzo często z czasem staje się bardziej wypłaszczona.
Warto zauważyć, że sama soczewka naszego oka z wiekiem staje się coraz grubsza, ponieważ zarasta. Można porównać ją do drzewa, którego kory się przesuwają, powstają nowe warstwy, to z kolei prowadzi do usztywnienia naszej soczewki i utraty jej elastyczności, często również do zmętnienia. Tych kilka bardzo ważnych aspektów raczej nie predestynuje seniora do noszenia soczewek kontaktowych. Oczywiście nie wykluczam specyficznych sytuacji, ale co do zasady oko osoby starszej jest bardziej sztywne, a soczewka kontaktowa ma swoje pewne uwarunkowania. Nie wykluczam jednak, że być może w niektórych sytuacjach jest to dobre rozwiązanie.
Jakie okulary są najlepsze dla seniora?
Dla zmęczonego wzroku seniorów istotnym aspektem podczas wyboru okularów jest komfort funkcjonowania. Okulary powinny posiadać soczewki umożliwiające widzenie na dal i na blisko, ale również w wartościach pośrednich. Dal to jest przestrzeń, gdzie chodzimy, patrzymy i oglądamy to, co mieści się powyżej 6 m. Natomiast wartości pośrednie wahają się pomiędzy 40 cm a 6 m. Osobom starszym może się zdarzyć, że mają zawroty głowy i nie kontrolują odległości, gdy jest ciemniej. Wtedy warto mieć okulary z wieloma funkcjami, które dają możliwość bezpiecznego widzenia.